معرفی رشته زبان انگلیسی و بازار کار آن در ایران و جهان

بیشتر ما از اهمیت دانش زبان انگلیسی باخبر هستیم. همه ساله افراد بسیاری با صرف زمان و هزینه‌های گزاف خود را برای شرکت در آزمون‌های زبان انگلیسی آماده می‌کنند. همچنین در سراسر دنیا کتاب‌های آموزشی، کلاس‌ها و بسته‌های آموزشی بسیاری برای کمک به زبان‌آموزان تولید شده و به فروش می‌رسند. بنابراین بازار کار رشته زبان انگلیسی در سراسر دنیا بسیار داغ است. البته آموزش تنها شغلی نیست که فارغ‌التحصیلان رشته زبان انگلیسی بدست می‌آورند؛ ترجمه، امور بین‌المللی و تورهای گردشگری نیز از جمله شغل‌های مناسب متخصصین زبان انگلیسی است.

گرایش‌های رشته زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایران

اگر قصد دارید در شغل‌های مربوط به رشته زبان انگلیسی فعالیت کنید، داشتن مدرک دانشگاهی یک مزیت رقابتی خوب برای استخدام به حساب می‌آید. البته باید بدانید قرار نیست در دانشگاه زبان انگلیسی را از سطح صفر شروع کنید. بنابراین برای موفقیت در دانشگاه باید سطح قابل قبولی از زبان انگلیسی را داشته باشید. در دانشگاه می‌توانید مهارت‌های خود را تقویت کرده و خودتان را برای ورود به بازار کار آماده کنید. اگر قصد دارید در کنکور زبان شرکت کنید ولی هنوز سطح زبان شما چندان پیشرفته نیست می‌توانید با استفاده از دوره‌های آموزش زبان انگلیسی ابتدا زبان عمومی خود را تقویت کنید تا در کنکور نتیجه بهتری بگیرید و در دانشگاه معتبرتری تحصیل کنید. به طور کل سه گرایش ادبیات زبان انگلیسی، آموزش زبان انگلیسی و مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایران وجود دارد.

گرایش ادبیات زبان انگلیسی

اگر به ادبیات انگلیسی، شعر، رمان و گونه‌های ادبی مختلف در دوران‌های مختلف تاریخی علاقه دارید، این گرایش برای شما بسیار مناسب خواهد بود. در این گرایش از متون ادبی مختلف تا متون مطبوعاتی را مطالعه می‌کنید و با زبان‌شناسی، آواشناسی و صنایع ادبی زبان انگلیسی آشنا می‌شوید.

بازار کار رشته زبان انگلیسی در این گرایش بیشتر شامل شغل‌هایی مانند مترجمی، روزنامه‌نگاری و نویسندگی به زبان انگلیسی می‌شود. هرچند ممکن است برای ورود به هرکدام از این مشاغل نیاز به کسب تجربه و اطلاعاتی فراتر از آنچه در دانشگاه می‌آموزید داشته باشید. بنابراین اگر قصد دارید در آینده نویسنده یک کتاب یا رمان به زبان انگلیسی باشید، برای روزنامه‌ها یا سایت‌های مختلف محتوای انگلیسی تولید کنید یا متون ادبی یا تخصصی را به زبان فارسی ترجمه کنید، این گرایش برای شما مناسب خواهد بود.

گرایش آموزش زبان انگلیسی

همانطور که از نام این گرایش برمی‌آید در این رشته دانشجویان برای تدریس زبان انگلیسی آماده می‌شوند. شما با تحصیل در رشته آموزش زبان انگلیسی می‌توانید با روش‌های تدریس زبان انگلیسی در کنار روانشناسی تربیتی و تهیه مطالب کمک آموزشی آشنا شوید. بنابراین اگر می‌خواهید وارد صنعت پررونق آموزش زبان انگلیسی به‌عنوان زبان دوم شوید، این رشته برای شما بسیار مفید خواهد بود.

بعد از فارغ‌التحصیلی در بازار کار رشته زبان انگلیسی امکان‌های مختلفی برای شما وجود خواهد داشت. شما می‌توانید به‌عنوان یک معلم در آموزش و پرورش و موسسات خصوصی کار کنید یا خودتان معلم خصوصی آموزش زبان انگلیسی بشوید. حتی می‌توانید آموزشگاه یا موسسه آموزشی خودتان را داشته باشید. همچنین این روزها بازار کار ابزارهای کمک آموزشی مانند کتاب، فلش کارت، بسته‌های آموزشی و حتی نرم‌افزارهای آموزش زبان داغ است. در نتیجه شاید بتوانید جای خود را در این صنعت پیدا کنید.

گرایش مترجمی زبان انگلیسی

آخرین گرایش زبان انگلیسی مترجمی است. کار ترجمه بسیار چالش‌برانگیز است. زیرا برای موفقیت در این رشته شما باید هم به زبان انگلیسی و هم به زبان فارسی تسلط کامل داشته باشید؛ با انواع ترجمه آشنا باشید و نه تنها بتوانید معنی متن را به مخاطب برسانید بلکه حال و هوا و سبک نوشته را هم در ترجمه خود وارد کنید.

بازار کار مترجمی زبان شامل شغل‌هایی مثل ترجمه کتاب، متون ادبی، مقاله و پایان‌نامه می‌شود. همچنین ترجمه همزمان و امور بین‌المللی شرکت‌های تجاری از جمله مشاغل در دسترس برای مترجمان حرفه‌ای است. به‌علاوه اگر در این رشته تحصیل کنید می‌توانید با گذراندن دوره‌های به‌عنوان راهنمای گردشگری برای گردشگران خارجی در آژانس‌های گردشگری فعالیت کنید.

رشته زبان انگلیسی در کشورهای دیگر

رشته زبان انگلیسی در مقطع لیسانس در کشورهای دیگر یک دوره سه تا چهار ساله است. در کشورهایی مانند انگلیس و آمریکا این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری گرایش‌های بسیار زیادی دارد که معمولا بر روی یک دوره زمانی یا مکتب ادبی خاص متمرکز هستند. از بین این گرایش‌ها می‌توان به زبان‌شناسی انگلیسی، تاریخ زبان انگلیسی، یادگیری و آموزش زبان انگلیسی، ادبیات استرالیا، ادبیات آمریکا، ادبیات انگلیس و ادبیات نیوزلند اشاره کرد.

دانشگاه‌هایی مانند کمبریج، ییل، استنفورد، کالیفرنیا، هاروارد، آکسفورد و کلمبیا در صدر دانشگاه‌های دنیا در رشته زبان انگلیسی قرار دارند. اما دانشگاه‌های بسیار دیگری در کشورهای مختلف این رشته را ارائه می‌کنند و دانشجوهای مستعد می‌توانند در کشورهای مختلف به تحصیل در این رشته بپردازند.

بازار کار رشته زبان انگلیسی در ایران

در حقیقت برای بدست آوردن بسیاری از موقعیت‌های شغلی که به یک متخصص زبان انگلیسی احتیاج دارند، داشتن مدرک دانشگاهی زبان انگلیسی الزامی نیست. اما داشتن مدرک دانشگاهی می‌تواند یک مزیت رقابتی برای شما باشد. همچنین برای بدست آوردن برخی موقعیت‌های شغلی مرتبط با رشته زبان انگلیسی نیاز دارید تا مهارت‌های دیگری هم علاوه بر مهارت‌هایی که در دانشگاه کسب کردید بدست آورید. هرچه توانایی‌های شما به‌عنوان شخصی که در جست‌وجوی شغل است بیشتر باشد، شانس شما هم برای بدست آوردن شغل رویاییتان بیشتر خواهد بود.

شغل مترجمی

شغل مترجمی انواع گوناگونی دارد. اگر مهارت و تخصص کافی داشته باشید هم می‌توانید به‌عنوان مترجم همزمان در کنفرانس‌ها، قرارهای کاری و سفرهای مختلف شرکت کنید و هم کار ترجمه متون از انگلیسی به فارسی یا فارسی به انگلیسی را بر عهده بگیرید. متن‌هایی که ترجمه می‌کنید هم می‌توانند نامه‌ها و مدارک اداری باشند و هم کتاب یا مقالات عمومی یا تخصصی.

از جمله مراکز دولتی که به مترجم زبان انگلیسی احتیاج دارند می‌توان به وزارت خارجه و شبکه‌های خارجی صدا و سیما اشاره کرد. البته هر شرکت خصوصی یا دولتی که با مشتریان یا شرکت‌های خارجی در ارتباط باشد نیز به یک مترجم متبحر نیاز دارد. دارالترجمه‌های رسمی نیز برای ترجمه رسمی مدارک از مترجمین حرفه‌ای کمک می‌گیرند. اگر دوست دارید به صورت فردی کار کنید نیز می‌توانید به ترجمه کتاب، رمان و متن‌های دانشگاهی هم فکر کنید. همچنین می‌توانید برای دانشجویانی که قصد چاپ مقاله خود در مجلات خارجی را دارند، مقاله‌ها و متون علمی را ترجمه کنید. حتی ترجمه فیلم، سریال و آهنگ نیز می‌تواند بازار خوبی برای شما باشد.

شغل آموزش زبان انگلیسی

شاید اولین بازار کار رشته زبان انگلیسی که به ذهن هرکس می‌رسد تدریس و آموزش باشد. تدریس در دانشگاه‌ها یکی از امکاناتی است که در اختیار فارغ‌التحصیلان رشته زبان انگلیسی قرار می‌گیرد. اما شما همچنین می‌توانید به تدریس در آموزش و پرورش و یا تدریس در آموزشگاه‌های خصوصی بپردازید. اگر دوست دارید آموزشگاه یا موسسه آموزش زبان انگلیسی خودتان را تاسیس کنید حتما با قوانین موجود آشنا باشید. سپس بررسی کنید در شهر یا منطقه‌ای که قصد احداث آموزشگاه را دارید چقدر نیاز برای یک آموزشگاه جدید وجود دارد.

اگر می‌خواهید به‌عنوان یک معلم خصوصی فعالیت کنید، باید مهارت‌های نرم دیگری را نیز در کنار توانایی‌های زبان انگلیسی و آموزش آن کسب کنید. برای مثال می‌توانید از طریق فعالیت در شبکه‌های اجتماعی کاری کنید، زبان‌آموزان بیشتری با شما آشنا شوند. ایجاد بسته‌ها و فیلم‌های آموزشی و نوشتن کتاب‌های کمک آموزشی نیز راه دیگری برای کسب درآمد از طریق آموزش زبان انگلیسی است.  

شغل نویسندگی

نویسندگی شغل دیگری است که در صورت تسلط کامل به زبان انگلیسی انتظار شما را می‌کشد. البته نویسندگی شاخه‌های مختلفی دارد. شما می‌توانید متون سخنرانی‌ها را بنویسید یا نویسنده رمان یا شعر باشید. همچنین می‌توانید در وبلاگ‌ها و سایت‌های اینترنتی متن‌هایی به زبان انگلیسی تولید کنید. البته برای این کار ممکن است نیاز داشته باشید تا نویسندگی خلاق، نویسندگی تجاری یا ادبی را نیز یاد بگیرید.

شما همچنین با کسب مهارت‌های خبرنگاری می‌توانید وارد حوزه خبرنگاری شوید. نوشتن داستان‌های خبری، گزارش‌های سیاسی و ورزشی یکی از جذاب‌ترین شغل‌هایی است که می‌تواند در بازار کار رشته زبان انگلیسی وجود داشته باشد.

کار در واحد امور بین‌المللی شرکت‌ها

فارغ‌التحصیلان گرایش مترجمی و ادبیات زبان انگلیسی می‌توانند به کار کردن در واحد امور بین‌المللی شرکت‌ها فکر کنند. شرکت‌ها و صنایع بزرگ و کوچک به مراودات بین‌المللی احتیاج دارند. کارشناسان زبان انگلیسی رابط هر شرکت با طرف‌های خارجی هستند. در بسیاری از اوقات این افراد می‌توانند به‌عنوان نماینده شرکت در جلسات کاری یا سفرهای خارجی شرکت کنند و از حقوق و مزایای خوبی هم بهره‌مند شوند.

درآمد رشته زبان انگلیسی

اگر می‌خواهید در رشته زبان انگلیسی تحصیل و کار کنید، احتمالا درآمدی که در آینده خواهید داشت یکی از دغدغه‌ها و سوال‌های اصلی شماست. بازار کار رشته زبان انگلیسی بسیار گسترده و متنوع است. هرچند استخدام شدن در آموزش و پرورش و شغل‌های دولتی کار چندان ساده‌ای نیست و اگر تمام فکر خود را برای چنین شغل‌هایی آماده کنید ممکن است به مشکل بر بخورید. سعی کنید در دوران تحصیل خود تجربیات کاری کوچک و بزرگی هم بدست آورید تا برای ورود به بازار کار آماده‌تر باشید.

برای ورود به بسیاری از شغل‌ها ممکن است به آموزش‌های بیشتری از آنچه در دانشگاه می‌آموزید احتیاج پیدا کنید. برای مثال اگر بخواهید در تورهای گردشگری کار کنید ممکن است نیاز داشته باشید تا دوره‌های راهنمای گردشگری را هم طی کنید. هرچقدر توانایی و تجربه اولیه شما قوی‌تر باشد شانس شما برای ورود به بازار کار بیشتر خواهد بود و طبعا درآمد بهتری خواهید داشت.

یکی از اصلی‌ترین مشاغل مرتبط با زبان انگلیسی مترجمی است. درآمد رشته مترجمی زبان انگلیسی بسته به سطح توانایی شما متغیر خواهد بود. برای مثال اگر در وزارت‌خانه‌ها مشغول شوید، امکان رشد شغلی و افزایش درآمد برای شما وجود خواهد داشت. درآمد حاصل از کار کردن در شرکت‌های خصوصی نیز بسته به اندازه شرکت و نوع کار شما متغیر خواهد بود. اگر هم به صورت دورکاری و پروژه‌ای کار می‌کنید بسته به توانایی و میزان پروژه‌هایی که دریافت می‌کنید، درآمدی بین دو تا هفت میلیون تومان خواهید داشت.

افراد موفق در رشته زبان انگلیسی

همانطور که می‌دانید مترجمان موفق بسیاری وجود دارند که آثار ادبی برجسته زبان انگلیسی را به زبان فارسی برگردانده‌اند؛ البته همه این مترجم‌ها در دانشگاه در رشته زبان انگلیسی تحصیل نکرده‌اند اما همه آنها به زبان انگلیسی و البته زبان فارسی مسلط بوده‌اند. در نتیجه توانسته‌اند پلی بین آثار ادبی انگلیسی و مخاطبان فارسی‌زبان ایجاد کنند. نجف دریابندری یکی از این مترجمان موفق است. او در زمان کودکی و با ورود نیروهای انگلیس به آبادان زبان انگلیسی را آموخت و با علاقه‌ای که به این زبان پیدا کرد توانست به یکی از برترین مترجمان زبان انگلیسی به فارسی تبدیل شود.

از طرف دیگر می‌توان به مترجم‌هایی مانند بهمن فرزانه اشاره کرد که با گذراندن تحصیلات دانشگاهی و دوره‌های آموزشی فراوان مترجمی را به صورت حرفه‌ای آغاز کردند. بهمن فرزانه چهار سال در ایتالیا مترجمی خواند و با استعداد فراوانی که داشت به زبان‌های انگلیسی، ایتالیایی و فرانسوی مسلط شد. او در دوره‌های نمایشنامه‌نویی و فیلم‌نامه نویسی نیز شرکت کرد و ده سالی به‌عنوان مترجم با سازمان خواربار و کشاروزی جهانی یا فائو، در ایتالیا همکاری کرد.

تنها مترجمان نیستند؛ مدرسین موفقی هم در زمینه آموزش زبان انگلیسی وجود دارند. افرادی مانند محسن دهقان فارسی، ندا قناد و حسین موثق با بیشتر از ده سال سابقه کار در زمینه تدریس زبان انگلیسی به موفق‌ترین مدرسین زبان انگلیسی در کشور تبدیل شده‌اند.

در نهایت رشته زبان انگلیسی یکی از پرطرفدارترین رشته‌های دانشگاهی است. هرچند رقابت در این رشته بسیار زیاد است، اما بازار کار رشته زبان انگلیسی هم گسترده است. در نتیجه امکان رشد و پیشرفت در زمینه‌های مختلف مانند تدریس، ترجمه، تاسیس آموزشگاه زبان انگلیسی و کار در شرکت‌های تجاری برای افراد مختلف وجود دارد. شما تجربه تحصیل یا کار در رشته زبان انگلیسی را دارید؟ به نظر شما چه شغل‌هایی برای فارغ‌التحصیلان این رشته مناسب است؟