تأثیرگذارترین عکاسان تاریخ: آنهایی که تاریخ عکاسی را دگرگون کردند
هر عکاسی به شیوهی خاصی به دنیا مینگرد و همین تفاوتها در شیوهی عکاسی و نگریستن به دنیا سبب میشود که تاریخ عکاسی تاریخی غنی، پر از تنوع و جلوههای بصری منحصر بفرد باشد. این تاریخ، پر از افرادی است که مسیر این هنر را تغییر دادند. این عکاسان با جسارت، پیگیر و ساختارشکن بودهاند و ادامهی راه را برای نسلهای آینده هموار کردهاند. در این مقاله، لیستی از تأثیرگذارترین عکاسان تاریخ عکاسی تهیه کردهایم که هر کدام به نوعی هنر عکاسی را دگرگون کردهاند.
هنری کارتیه برسون (Henri Kartier Bresson)
استاد عکاسی، هنری کارتیه برسون (۱۹۰۸-۲۰۰۴)، پیشگام عکاسی خیابانی است. عکسهای سیاه و سفید او وقایع تاریخی بسیاری را به تصویر کشیدند اما به زندگی روزمره نیز پرداختند. از تاجگذاری شاه جورج ششم و ملکه الیزابت گرفته تا مراسم خاکسپاری گاندی، آثار کارتیه برسون جنگ، وقایع سیاسی، تاریخی، مسائل اجتماعی و مراسمهای گوناگون را پوشش دادند. او همیشه در حال سفر کردن و عکاسی از دنیای پیرامون خود بود.
کتاب mages à la sauvette یا لحظهی قطعی، ماندگارترین اثر هنری کارتیه برسون است که شامل ۱۰۰ تصویر گلچین شده است که او در سراسر جهان ثبت کرده. از نظر کارتیه برسون، عکاسی به رسمیت شناختن اهمیت یک رویداد است. او هیچ وقت عکسهای خود را برش نداد، هیچ وقت از نور فلاش استفاده نکرد و همیشه عکسهای سیاه و سفید می گرفت. به ترکیب بندی، بیش از هر چیز دیگری اهمیت داد و اکثر اوقات از یک لنز ۵۰ میلیمتری و دوربین لایکا استفاده می رد. میراثی که از هنری کارتیه برسون به جا مانده بسیار غنی است و تصاویری که او ثبت کرده همچنان تازگی و جذابیت خود را حفظ کردهاند.
دایان آربس (Diane Arbus)
دایان آربس (۱۹۲۳-۱۹۷۱) عکاس آمریکایی است که به خاطر ثبت جسورانه افراد متفاوت و حاشیهای جامعه به شهرت رسید. تقریبا تمامی آثار او پرتره از افرادی است که توسط جامعه طرد شدهاند. او از افراد معلول، کارکنان سیرک، افراد ترنس، رقاصان کابارهها و …. عکاسی میکرد. آربس از افراد عادی هم عکس میگرفت و تفاوتی در شیوهی عکاسی او از افراد عادی با افراد حاشیهای جامعه وجود نداشت. او از سوژهی خود، در محیطی که برای آن فرد آشناست و در آنجا احساس راحتی میکرد، عکس میگرفت و دنیایی را به تصویر میکشید که در آن همه به معنای واقعی کلمه برابر هستند. آربس، شاگردان زیادی نیز پرورش داد. تصاویر پرحس و متفاوت او بسیار مشهور هستد و صدای آربس همچنان در دنیای عکاسی مدرن طنینانداز است.
الیوت ارویت (Elliot Erwitt)
الیوت ارویت (۱۹۲۸) ، استاد عکاسی سرراست سیاه و سفید است. او به خاطر عکاسی تبلیغاتی و عکاسی مستند نیز شهرت دارد و برای مجلاتی مانند Life عکاسی میکرد و عضو آژانس معروف عکاسی مگنوم نیز بود.
سگها یکی از سوژه های مورد علاقهی او هستند. او در پنج کتاب عکاسی خود، سگهایی را به تصویر میکشد که در وضعیتهای نامعقول و تا حدی عجیب وغریب قرار دارند. تصاویر طنز و کنایهای نیز در آثار او زیاد به چشم میخورند. تصاویر الیوت ارویت به گونهای است که گویا او همیشه در زمان درست و در مکان درست برای ثبت یک تصویر به یاد ماندنی قرار دارد. ترکیببندیهای منحصر بفرد او ثابت میکند که شما برای ثبت عکسهای منحصر بفرد به سوژههای خاص نیاز ندارید، بلکه آنچه به آن نیاز دارید قوهی تخیل و کمی هم بازیگوشی و شوخ طبعی است.
ادوارد وستون (Edward Weston)
ادوارد وستون (۱۸۸۶- ۱۹۵۸)، یکی از استادان عکاسی قرن بیستم است. او از سوژههای مختلف مانند منظره، پرتره، طبیعت بیجان و غیره عکاسی میکرد. چیزی که وستون در آن بسیار تبحر داشت، بیرون کشیدن فرمهای ریتیمک در سوژههای متفاوت و به خصوص مکانهایی بود که انتظار دیدن این گونه فرمها کمتر از همیشه است. وستون نویسنده نیز بود و مقالات تخصصی در مورد آثار خود و عکاسی منتشر میکرد.
ادوارد وستون شیوهی منحصر بفردی در بازی با نور و سایه داشت. تصاویر سیاه و سفید او به گونهای است که چشم بیننده نور، سایه و ریتم را به راحتی دنبال میکند. وستون یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین عکاسان در صحنهی عکاسی هنری آمریکا است.
انسل آدامز(Ansel Adams)
انسل آدامز (۱۹۰۲-۱۹۸۴) یکی از معروفترین عکاسان منظره در تاریخ عکاسی آمریکاست. او عاشق ثبت تصاویر سیاه و سفید از طبیعت بود و آن را به گونههای مختلف ثبت میکرد. عکسهای انسل آدامز شارپ، پر از تنهای نوری متنوع با عمق میدان بالاست. او حتی گروه عکاسیای ضد عکاسی پیکتوریالیستی به نام f/64 تأسیس کرد.
پرتفولیوی انسل آدامز مملو از تصاویر پارکهای ملی آمریکا، عکسهای سفر، پرتره و درههای غرب آمریکاست. او هزاران شاگرد عکاسی داشت که مشتاق یادگیری شیوهی کاری و همراهی با او در سفرهای طولانی بودند. شاید مهمترین میراث آدامز، عشق بی حد و اندازهی او به منظره، تجربه عکاسی در محوطهی آزاد و سفر بی پایان است.
گری وینوگراند (Garry Wingrand)
یک نیویورکر واقعی، گری وینوگراند (1928-1984) یکی از پیشگامان عکاسی خیابانی است. او تمام عمر خود را نیویورک سپری کرد و زندگی در این شهر را به شیوهی خاص خود به تصویر کشید. اگرچه او از جاهای دیگر نیز عکاسی کرد، نام او در تاریخ عکاسی، به عنوان یک عکاس نیویورکی باقی ماند.
شیوهی عکاسی گری وینوگراند بیشتر از هر چیز دیگر، کنجکاوانه است. او به افراد بیش از حد نزدیک میشد و آنها را تحریک میکرد که واکنش نشان دهند و واکنش آنها را ثبت میکرد. خصوصیت جالب دیگر در شیوه عکاسی او این بود که او از ویوفایندر یا همان منظرهیاب استفاده نمیکرد. دوربین را در سطح چشم خود نگه میداشت و بدون نگاه کردن درون منظره یاب شات میزد. از نظر او، با این شیوه میتوانست تصاویر واقعیتر و ملموستری ثبت کند.
تصاویر گری وینوگراند در مجلات و آلبومهای مختلفی به چاپ رسیده است و جوایز مختلفی نیز دریافت کرده است.
بروس وبر (Bruce Weber)
بروس وبر (۱۹۴۶) نام مهمی در عکاسی فشن و مد است. کمپینهای او برای برندهای سرشناسی مانند پیرلی، کلوین کلاین، ورساچه و رالف لورن در تاریخ عکاسی فشن شگفتانگیز هستند. وبر با مجلات Vogue، Life، Elle و بسیاری دیگر نیز همکاری کرده است.
اکثر تصاویر او سیاه و سفید و پر از بیانهای حسی هستند. بدنهای مجسمهوار، صورتهای مرموز و ژستهای ورزشی در تصاویر او، مسیر جدیدی را پیش روی عکاسی فشن گشودند و برندهایی هستند که تماما بر پایهی بینش و ایده زیبایی از نظر او پدید آمدهاند.
برای آشنایی بیشتر با دنیای عکاسی فشن میتوانید به نوشته عکاسی فشن: ورود به دنیای باشکوه مد مراجعه کنید.
من ری (Man Ray)
من ری با نام واقعی امانوئل رودنیتسکی (۱۸۹۰-۱۹۷۶)، یکی از چهرههای اصلی جریانهای دادائیسم و سوررئالیسم و عکاس و هنرمند تجسمی بود. آزمایشهای من ری، او را به سمت رسانههای مختلفی از جمله فشن و عکاسی پرتره کشاندند. او اکثرا به خاطر رایوگراف (فوتوگرام) های خود شناخته شده است که به شیوهی خاصی از تصویر برداری در اتاق تاریک گفته میشود که خروجی آن تصاویری منحصر بفرد است که خود او آن را ابداع کرد. من ری که به دنبال «دادائیسم خالص» بود، به طور سختگیرانهای به این جریان ضد هنری پایبند بود و همواره در حال ساخت فرمهای جدید و بیانهای هنری جدید بود و باور داشت که ایدهی پشت یک کار بسیار مهمتر از نتیجه نهایی است.
میراث من ری، یکی از چهرههای بسیار تأثیرگذار در هنر مدرن، در موزههایی مثل گوگنهایم، گتی و نمایشگاههای متعددی در سراسر جهان به نمایش درآمده است.
ویلیام کلاین (William Klein)
ویلیام کلاین (۱۹۲۸) چهرهی عکاسی مد و فشن را برای همیشه تغییر داد. او جسارت استفاده از کنایه و شکستن قوانین پیشنیان را داشت و به طور ساختارشکنانهای برای عکاسی پرتره و کلوزآپ از لنزهای زاویه باز یا واید انگل استفاده میکرد. کلاین پاداش جسارت خود را نیز گرفت و به یکی از مشهورترین عکاسان زمان خود تبدیل شد. او سالیان متمادی، همکاری پرسودی با مجله Vogue داشت و جوایز متعددی نیز دریافت کرده و آثارش در نمایشگاههای مختلف به نمایش درآمده است.
ویلیام کلاین همچنین به خاطر نوشتههای خود در مورد عکاسی، عکاسی خیابانی، تبلیغات تلویزیونی و کارگردان مستند شناخته شده است. شیوهی او در تضاد با سایر عکاسان همدوران خود، بیشتر متکی به تکنولوژی و همراه با دخالتهای بسیار در تصویر است که با توجه به دورهی زمانیای که او در آن به سر میبرد کمی عجیب به نظر میرسد. عکسهای او تار و دانه درشت هستند و کنتراست بالایی دارند. تقریبا تمامی تصاویر او با یک دوربین ۳۵ میلیمتر و به صورت سیاه و سفید ثبت شدهاند.
واکر اونز(Walker Evans)
مستندسازی رکود بزرگ، مهمترین میراث واکر اونز برای جامعهی آمریکا بود. تصاویر سیاه و سفید او، دنیایی را به تصوبر میکشند که ساکت و تیره و تار است اما با این حال تهی از زیبایی نیست. واکر اونز (۱۹۰۳-۱۹۷۵) ثبت زندگی آمریکایی را به طور پیگیری دنبال میکند. در سال ۱۹۶۶، او کتابی از تصاویری که در متروی نیویورک گرفته منتشر کرد. اونز تمامی این تصاویر را با یک دوربین مخفی گرفته بود اما با این حال هیچ کدام را ادیت نکرد و همه را همانگونه که بودند و دست نخورده، به چاپ رساند.
واکر اونز نمایندهی عکاسی خیابانی و مستند است. آثار او دقیق، زیباییشناسانه و تأثیرگذار هستند. مانند بسیاری از عکاسان دیگر، اونز نیز تأکید خاصی روی ترکیببندی داشت و اکثر عکسهای خود را با دوربینهای پولاروید میگرفت. او به اهمیت تحصیلات آکادمیک در هنر باور داشت و استاد دانشگاه هنر ییل بود.
ریچارد اودون (Richard Avedon)
ریچارد اودون (۱۹۲۳-۲۰۰۴) عکاس آمریکایی بود که به خاطر عکسهای پرتره و فشن خود به شهرت بسیاری رسید. آثار او نه تنها دارای ارزش هنری هستند بلکه ارزش تاریخی و فرهنگی نیز دارند. اودون از ستارگان بسیاری مانند مرلین مونرو، بیتلز، اندی وارهول و … عکاسی کرده است. او سالهای بسیاری با مجله Vogue همکاری میکرد. برخی از تصاویر او در کتابی به نام “غرب آمریکا” به چاپ رسیده است و در بسیاری از موزههای سراسر دنیا میتوان عکسهای او را به راحتی یافت. از موزه هنرهای معاصر نیویورک گرفته تا موزه ی ویکتوریا و آلبرت در لندن، آثار او مورد تحسین عکاسان و دوستداران عکاسی در سراسر جهان است.
دورتیا لانگ (Dorothea Lange)
دورتیا لانگ عکاس مستند و فتوژورنالیست آمریکایی بود. او به خاطر آثاری که در دورهی رکود بزرگ آمریکا و در پروژه ی FSA ثبت کرد به شهرت رسید. در ابتدای کار خود، دوروتیا لانگ از افراد سرشناس در استودیوی خود عکاسی میکرد اما سپس به سمت عکاسی مستند تغییر جهت داد و تمرکز خود را روی مستندسازی مسائل اجتماعی گذاشت. عکسی که او از یک مادر مهاجر کشاورز گرفته یکی از ماندگارترین تصاویر در تاریخ عکاسی است. دورتیا لانگ همچنین عکاس مجله Life بود و پس از رها کردن این سمت، دائما سفر میکرد و مشغول به تهیهی گزارشهای تصویری در ایرلند، مصر و آسیا بود. او نقش بسیار پر رنگی در تاریخ عکاسی مستند و ثبت مسائل اجتماعی و تاریخی آمریکا در قرن بیستم دارد.
رابرت فرانک (Robert Frank)
رابرت فرانک (۱۹۲۴) تنها با انتشار یک کتاب، چهره ی عکاسی را به طور کلی دگرگون کرد. این کتاب با عنوان «آمریکاییها» در سال ۱۹۵۸ منتشر شد و یکی از تأثیرگذارترین کتابهای عکاسی در قرن بیستم است.
فرانک کار خود را ابتدا به عنوان یک فتوژورنالیست آغاز کرد. کار کردن در مجلاتی مانند Harpe’s Bazaar، Fortune و Vogue باعث شد که او تا حدی به عنوان یک عکاس به رسمیت شناخته شود و همچنین چشم او را برای ثبت زندگی اجتماعی، پرتره و عکاسی خیابانی تربیت کرد. بعد از آن، رابرت فرانک بیشتر تمرکز خود را روی ساختن فیلم و مستند گذاشت، اما هیچگاه عکاسی را به طورکلی رها نکرد.
بینش جستجوگر او نسبت به رسانهی دوربین و عکاسی به طور کلی، سبب شد که فرانک همیشه بحث برانگیز باشد اما او در نهایت پیروان خود را پیدا کرد. مانند هر فرد ساختارشکن دیگری، رابرت فرانک مورد انتقادهای بسیاری قرار گرفت، اما این انتقادات نه تنها مانع او نشد بلکه همچنان به سرپیچی کردن از قوانین و یافتن صدا و چشم انداز شخصی خود ادامه داد که سبب شد او به یکی از تآثیرگذارترین افراد در تاریخ عکاسی تبدیل شود.
مارتین پار (Martin Parr)
مارتین پار (۱۹۵۲) جنبههای مختلف زندگی بریتانیایی را ثبت میکند و به تصویر میکشد. او به عنوان عکاس مستند و فتوژورنالیست شناخته شده است. پروژههای اصلی او زندگی روستایی را به تصویر میکشد اما به مسائل اجتماعی مدرن نیز میپردازد. طبقه کارگر، طبقه متوسط، توریسم جمعی و مصرفگرایی از سوژههای متداول عکسهای او هستند. عکسهای مارتین پار قدرتمند و رنگارنگند و پرسپکتیو منحصر بفرد و گاهی غیرقابل باوری دارند، مانند وقتی که از درون یک گوی شیشهای به دنیای پیرامونمان نگاه میکنیم. حس شوخ طبعی و واقعگرایی گاهی منزجرکنندهی مارتین پار سبب شده تصاویر ثبت شده توسط او به راحتی از میان بقیه عکسها قابل تشخیص باشد.