معماری همیشه سوژه‌ی جذابی برای عکاسان بوده؛ چرا که این سازه‌های غول پیکر انسانی مملو از شکل، فرم و جنسیت‌های متفاوت هستند و هرکدام از این ساختمان‌ها با معماری و دیزاین خاص خود، انگار شخصیت ویژه‌ی خود را دارند و هر یک احساسات متفاوتی را به بیننده القا می‌کنند. عکاسی معماری به دنبال ثبت این جنبه‌های بصری و انتقال این عواطف به شیوه‌ی شخصی خود هستش.
عکاسی معماری تقریبا به اندازه‌ی خود عکاسی قدمت دارد و به سال ۱۸۳۰ برمی‌گردد، زمانی که مخترعان عکاسی مانند Nicéphore Niépce و Henry Fox Talbot در حال آزمایش با اولین نمونه دوربین‌های خود بودند از ساختمان‌ها با زمان‌های نوردهی طولانی عکس می‌گرفتند؛ چرا که ساختمان‌ها سوژه‌های ساکن در دسترسی هستند. پس از گذشت تقریبا ۲۰۰ سال، عکاسی و تکنولوژی‌های عکس برداری پیشرفت عظیم و خارق العاده‌ای داشتند. به همان اندازه، معماری نیز دستخوش تغییر شده و از سبک‌های باروک، گوتیک و آرت دکو با تزئینات ظریف و پرجزئیات به سازه‌های مینیمال و در عین حال پیچیده‌ی مدرن و پست مدرن تبدیل شده است، اما همچنان ژانر عکاسی معماری در سال ۲۰۲۲ از ژانرهای پرطرفدار و محبوب عکاسی است که با ثبت زوایا، نور و قسمت‌های مختلف ساختمان‌ها، بخش بزرگی از محیط زندگی انسان‌ها را به زیباترین حالت ممکن به تصویر می‌کشد.
عکاسی معماری چیست؟
معماری پروسه‌ی برنامه‌ریزی، طراحی، مهندسی و ساخت سازه‌های انسانی از جمله طراحی فضای داخلی و خارجی ساختمان‌هاست. ساختمان‌ها نه تنها از کاربردی‌ترین و مهم‌ترین سازه‌های انسانی هستند؛ چرا که در این دنیای مدرن ما اکثر زمان خود را در فضای داخلی ساختمان‌های متعدد سپری می‌کنیم، بلکه نمادهای سمبلیک تاریخی نیز هستند که به ما اطلاعات بسیاری در مورد تاریخ، فرهنگ و هنر یک دوره زمانی خاص می‌دهند. عکاسی معماری نه تنها قصد به زیبایی به تصویر کشیدن این ساختمان‌ها را دارد، بلکه در واقع «زمان» را در خود محبوس می‌کند در حالی که ساختمان‌ها و خیابان‌ها هر روزه در حال تخریب شدن، نوسازی و «تغییر» اند.
در نگاه اول، عکاسی معماری هیچ تفاوت عمده‌ای با سایر ژانرهای عکاسی ندارد، اما از آنجایی که ما در این نوع عکاسی با ارتفاع‌های بلند ساختمان‌ها و آسمان‌خراش‌ها سر وکار داریم، نیازمند به تکنیک‌ها و همچنین تجهیزات مخصوصی هستیم که بتوانیم در عکس‌های خود پرسپکتیو، کادربندی و نور خوبی داشته باشیم.
سبک‌های عکاسی معماری
عکاسی معماری را می‌توان به دو بخش عمده تقسیم کرد: عکاسی معماری خارجی و عکاسی معماری داخلی
عکاسی معماری خارجی
این سبک عکاسی قصد ثبت کردن نمای خارجی ساختمان‌ها را دارد و چون در فضای آزاد است، نور طبیعی بسیار خوبی دارد که عکاسی را راحت‌تر می کند. نمای خارجی تمامی ساختمان‌ها منحصربفرند و هر ساختمانی تزئینات نما، پنجره، زوایا و خطوط متفاوتی دارد که همه سوژه‌های خوبی برای عکاسی هستند.
عکاسی معماری داخلی
این نوع عکاسی به فضای داخلی ساختمان‌ها می پردازد و قصد به تصویر کشیدن دکوراسیون و دیزاین داخلی ساختمان‌ها را دارد. عکاسی معماری داخلی چالش برانگیزتر است؛ چرا که نور طبیعی کمتری در داخل فضای ساختمان وجود دارد. عکاسان معماری داخلی، همیشه راه‌هایی برای استفاده از نور طبیعی که از نورگیر و پنجره‌ها به داخل می‌تابد پیدا می‌کنند اما در مواقعی که نور کم است یا امکان استفاده از نور پنجره‌ها وجود ندارد، از تجهیزات جانبی نورپردازی مانند فلش استفاده می‌کنند. مهم‌ترین خصوصیت این نوع عکاسی، عنصر «فضا»ست. به همین خاطر برخی از عکاسان، لنزهای واید را به کار می‌گیرند تا کل محیط یا حداقل فضای گسترده‌تری را در تصاویر خود ثبت کنند.
راهنمای گام به گام عکاسی معماری
- اول تحقیق کنید.
هر ساختمانی تاریخچه‌ی خودش را دارد. در مورد معمار ساختمان، سبک معماری و تاریخی که ساخته شده تحقیق کنید تا درک بهتری نسبت به سازه‌ای که قصد عکاسی از آن دارید را بدست بیاورید.
- اولین چیزی که توجه شما را جلب می‌کند چیست؟
وقتی که رو به‌روی آن ساختمان می‌ایستید یا وارد آن می‌شوید ابتدا دور و بر چرخی بزنید و همه چیز را اسکن کنید. چه چیزی توجه شما را به خود جلب می‌کند؟ چشم شما بیشتر به کدام قسمت کشیده می‌شود؟ بگذارید حس ششم شما راهنمای شما برای عکاسی باشد.
- چشم انداز کلی را ثبت کنید.
ساختمان را به عنوان بخشی از محیط اطرافش ثبت کنید. از افق آسمان، خیابان، ساختمان‌های اطراف و حتی عناصر انسانی برای روح زندگی بخشیدن به عکس های خود استفاده کنید.
- روی جزئیات زوم کنید.
اگر راجع به معماری سازه تحقیق کرده باشید ، حتما جزئیات کوچک و جالبی در مورد آن وجود دارد که شاید علاقه‌مند به ثبت آنها باشید. حتی اگر تحقیقی هم نکرده باشید، هر سازه‌ای قسمت‌های جذاب منحصربفردی دارد. مثلا به شکل سقف و متریالی که از آن ساخته شده دقت کنید. به دنبال پترن یا سایر عناصر دیزاین یا سمبل و نمادهای غیرمعمول که در طراحی سازه به‌کاررفته‌اند بگردید. ثبت این جزئیات ظریف به اندازه‌ی ثبت نمای کلی سازه در عکاسی معماری اهمیت دارد.
- سازه‌ها یا اتاق‌های دیگر را نیز در عکس‌های خود بگنجانید.
اگر سازه‌های دیگری آن اطراف وجود دارد که به طرز جالب توجه‌ای مشابه یا متضاد سوژه شما هستند، تلاش کنید تا آنها را در عکس‌های خود بگنجانید. در عکاسی معماری داخلی، میتوانید سوژه خود را از داخل اتاق یا راهروی کناری که به شما پرسپکتیو متفاوتی می‌دهد ثبت کنید. عکاسی کردن به این سبک، به تصاویر شما پیچیدگی، عمق و جذابیت بیشتری می‌بخشد.
- از تمام زوایا عکاسی کنید.
به دنبال زوایا، پرسپکتیو و چشم‌اندازهای متفاوت برای به تصویرکشیدن سوژه‌ی خود باشید. مثلا، آیا میتوانید فضای داخلی ساختمان را از بالا عکاسی کنید یا از نمای پنجره؟ یا مثالی دیگر، آیا می‌شود پل را از زاویه دید پایین عکاسی کرد؟ یا آیا این ساختمان نمای بهتری از بالا و آسمان دارد یا از پایین و خیابان؟
- در زمان‌ها و شرایط متفاوتی عکاسی کنید.
سوژه‌ی شما در روزهای بارانی چگونه به نظر می‌رسد و چه حس و حالی دارد؟ چگونه نور یک آباژور در یک شب تاریک روی مود و حس فضای داخلی آپارتمان اثر می‌گذارد؟ زمان‌های مختلف در روز و شرایط آب وهوایی متفاوت، حال و هوای منحصر بفردی را به تصاویر معماری شما می‌بخشند.
بهترین دوربین‌ها
- اسمارت فون‌ها
برای عکاسی معماری حتما نیاز به دوربین‌های حرفه ای ندارید. گوشی‌های هوشمند نیز کیفیت دوربین قابل‌قبولی برای ثبت تصاویر معماری دارند و اگر پس از عکاسی، تصاویرتان را با نرم افزارهای حرفه‌ای ادیت عکس مانند Adobe Lightroom ادیت کنید،، به کیفیت تصویر شبیه دوربین‌های حرفه‌ای می‌رسید.
- دوربین‌های دیجیتال
دوربین‌های دیجیتال، به خصوص دوربین‌های mirrorless و DSLR به شما آزادی بیشتری در امتحان کردن لنزهای مختلف می‌دهند و همچنین manual mode این دوربین‌ها به شما این امکان را می‌دهد که تنظیمات دوربین مثل نوردهی، ایزو، سرعت شاتر را خودتان کنترل کرده و آن گونه که می‌خواهید تغییر دهید. کنون، نیکون و سونی همگی دوربین‌های کاربردی و مناسبی در بازار دارند و به شما انتخاب‌های فراوانی می‌دهند، از پوینت اند شوت‌های ارزان قیمت گرفته تا حرفه‌ای ترین و باکیفیت‌ترین دوربین‌های mirrorless.
- دوربین‌های view
این نوع دوربین‌ها بهترین نوع دوربین برای ثبت تصاویر حرفه‌ای معماری هستند و به وسیله‌ی آنها میتوانید عکاسی large format را امتحان کنید. عکاسان معماری حرفه‌ای از این نوع دوربین‌ها برای عکاسی از سوژه‌های خود استفاده می‌کنند، اما این دوربین‌ها بسیار گران‌قیمت و کمی هم دست و پاگیرند؛ پس اگر عکاسی معماری را به عنوان یک سرگرمی دنبال می‌کنید یا در هنوز در حال پیدا کردن خودتان در این سبک هستید، هنوز برای خرید این نوع دوربین زود است.
تجهیزات جانبی
ترایپاد: فرقی نمی‌کند که از یک لنز سنگین تله فوتو استفاده می‌کنیدیا در حال گرفتن یک اورکسپوژر (overexposure) طولانی از یک سازه معماری هستید، ترایپاد به شما کمک می‌کند که دوربین را روی یک تکیه‌گاه محکم به مدت طولانی ثابت نگه دارید.
فلش: برای شات‌های معماری، فلش به شما کمک می‌کند که تصاویر پرنورتر و واضح‌تری را ثبت کنید، خصوصا وقتی که قصد عکاسی از فضای داخلی یک سازه را دارید و نور طبیعی کافی در فضا وجود ندارد.
لنزهای دوربین استاندارد: یک لنز زوم استاندارد یا پرایم برای ثبت تصاویر معماری، چه داخلی و چه خارجی، کفایت می‌کند.
لنزهای دوربین تخصصی: لنزهای تخصصی به عکاسان معماری این امکان را می‌دهد که خلاق‌تر باشند و پرسپکتیو و عمق میدان‌های مختلفی را امتحان کنند. مثلا، لنزهای تیلت شیفت عمق میدان کوچکی ایجاد کرده و با حس مقیاس بیننده بازی می‌کنند، لنزهای واید در مقایسه با لنزهای استاندارد بخش بزرگ‌تری از فضا را ثبت می‌کنند و یا لنزهای fish-eye با تحریف واقعیت، فضای سوررئال و جالبی خلق می‌کنند.
تکنیک‌های مؤثر در عکاسی معماری
جمع بندی
عکاسی معماری یکی از جذاب‌ترین ژانرهای عکاسی است، خصوصا اگر علاقه‌مند به معماری، شکل‌های هندسی و جزئیات ظریف در ساختمان‌ها هستید. این مهارت به ما می‌فهماند که ساختمان‌ها و سازه‌های انسانی نیز می‌توانند زیبا باشند و در واقع یکی از بهترین سوژه‌ها برای عکاسی هستند. عکاسی معماری نه تنها زیبایی و «فرم پنهان» را در محیط زندگی ما به تصویر می‌کشد، بلکه به ما این فرصت را می‌دهد که با دقت و آگاهی بیشتری به فضای اطراف خود، خصوصا ساختمان‌ها، نگاه کنیم و بار دیگر عظمت و خلاقیت را در این سازه‌های انسانی تحسین کنیم.
همچنین شما با شرکت در دوره آموزش عکاسی معماری آموزال میتوانید تمام مهارت‌های لازم در این حوزه را به صورت جامع یاد بگیرید.
طراحی لباس
معماری
زبان انگلیسی
عکاسی
دوره های آموزشی