LOD چیست؟ 

LOD ها در واژه شاید کمی نا آشنا باشند. اما بطور حتم شما که درحال مطالعه این مقاله هستید با BIM یامدل‌سازی اطلاعات ساختمان آشنا هستید که LOD ها نیز در همین دسته قرار دارند. این مقاله با هدف توضیح این واژه شما را به دنیای متفاوت واژگان اختصاری خواهد برد. در ادامه نیز کاربرد آنها را در دنیای مدل‌سازی اطلاعات ساختمان برای شما شرح خواهد داد.

LOD

واژه LOD مخفف Level of Development  است که پردازش و حل چندین مسئله را انجام می‌دهد. استفاده از BIM، عملکردی مانند ابزار ارتباطی و یا همکاری دارد. بدین معنا که وقتی شخصی غیر از طراح اصلی پروژه نیاز به استخراج اطلاعات داشته باشد از آن استفاده می‌کند. بعبارتی در زمان طی کردن فرایند و پروسه طراحی، مولفه‌های بنا و سیستم‌ها، براحتی می‌توان به واسطه این فناوری از یک مفهوم مبهم به یک توصیف روان، پیشرفته و دقیق رسید.در حالت کلی LOD یک راه نجات واضح برای این است که بتوان به راحتی مکان یک عنصر و مدل را مشخص کرد. بطور کل طراح تمامی اطلاعات لازم را در اختیار دارد ولی دیگران از این اطلاعات بهره‌ای نبرده‌اند.

این موضوع بسیار مهم است که وقتی یک اِلِمان مدل‌سازی می‌شود تفسیر اشتباهی در مورد آن صورت نگیرد. به‌واسطه حرکت قلم بر روی کاغذ، طراحی‌های دستی شکل می‌گیرند و خطوط که با ابعاد فرم داده می‌شوند به نمایش درمی‌آیند. با طراحی دستی می‌توان دقت طراحی را تخمین زد. وقتی قرار است یک مدل را طراحی کنیم یک مولفه عمومی مانند یک مولفه خاص خود را نشان می‌دهد. به همین دلیل ما به اطلاعاتی غیررسمی و چیزی که در ظاهر وجود دارند؛ نیاز داریم تا بتوانیم تفاوت ایجاد شده را بیان کنیم. براحتی می‌توان اطلاعاتی را که طراح می‌خواهد بواسطه بیم استنباط کند با دقت، اندازه گیری کرد. در ادامه نیز طرح مورد مونتاژ قبل از نهایی شدن قابل ارائه خواهد بود.

فاکتور مهم در LOD ها

در گذشته این موضوع که برخی از اطلاعات موجود در مدل های طراحی شده غیر قابل اطمینان هستند و شما نمی‌توانید به هیچ کدام از آنها اعتماد داشته باشید یک موضوع همه جانبه بود که مسئولیت‌ها را از طراح سلب می‌کرد. چهارچوب LOD به نویسندگانی که یک مدل را ارائه می‌کنند کمک می‌کند تا به راحتی بتوانند عناصر مدل ارائه شده را بیان با اطمینان بیان کرده و ارائه دهند. بعبارتی شما هم می‌توانید به آن اعتماد کنید و هم می توانید به آن استناد کنید. چارچوب ارائه شده در LOD به نویسنده اجازه خواهد داد تا مدل خود را با وضوح و اطمینان به عناصر بیان کند و مفهوم خلق مدل غیرقابل اطمینان را کاملا از بین ببرد.

حضور داشتن در یک محیط مشارکتی یعنی فضایی که تمام افراد به غیر از طراح مدل، برای پیشبرد کار خود به اطلاعات مدل طراحی شده دسترسی دارند. این برای این امر بسیار ضروری است که کاربران مدل بدانند که چه زمانی می توانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند تا به راحتی بتوانند کار خود را برنامه‌ریزی کنند. بعبارتی چارچوب و استانداردهای LOD به‌راحتی می‌تواند این امر را برای همگان تسهیل کند.

سطح جزئیات و سطح توسعه

تکنولوژی LOD گاها به جای سطح توسعه، به سطح جزئیات تعبیر می‌شود. Level of Detail را بطور معمول برای اندازه‌گیری مقدار اطلاعات بکار می‌برند. اما این یک معیار کمیت است که تمام اطلاعات ارائه شده مرتبط با پروژه را نشان میدهد  و می‌توان با قطعیت به آن استناد کرد. درعین‌حال Level of Development درجه‌ای محسوب می‌شود که بواسطه آن اطلاعات ضمیمه شده و هندسه عناصر در آن عرضه می‌شوند.

بعبارتی اعضای تشکیل دهنده تیم پروژه در زمان استفاده کردن از مدل و شماتیک مدل براحتی می‌توانند به اطلاعات این درجه متکی باشند و به آن اعتماد کنند. در واقع سطح توسعه جزئیات به عنوان ورودی اصلی عناصر تصور می‌شود و این در حالی است که سطح توسعه را یک خروجی قابل اطمینان می‌دانند.

تعاریف مختلف

بطور مختصر در مورد سطح توسعه یا LOD ها صحبت کردیم. در ادامه تعاریف مختلف مورد استفاده و رایج را در این مبحث به شما ارائه می‌کنیم.

· LOD 100

در این مدل ممکن است بتوان المنت را با یک نمایش یا نماد عمومی نشان داد اما در کل LOD 200 را پوشش نمی‌دهد. اطلاعات مربوط به هزینه در هر فوت مربع و غیره را نیز می‌توان به راحتی از سایر مدل المنت‌ها بدست آورد.

· LOD 200

مدل المنت در داخل مدل به صورت فرم گرافیکی و به عنوان سیستمی عمومی مونتاژ شده و یا آبجکت با اندازه‌های تقریبی و مقادیر، جهت و محل، ارائه خواهد شد. ممکن است اطلاعاتی که غیر گرافیکی هستند نیز به مدل المنت ضمیمه شوند. 

· LOD 300

این مدل المنت به فرم کاملا گرافیکی در مدل، تحت عنوان یک سیستم خاص مونتاژ یا آبجکت بر حسب کمیت‌ها، شکل، اندازه، مکان و جهت به نمایش درمی‌آید. اطلاعات گرافیکی نیز در ادامه ممکن است به مدل المنت ضمیمه شوند. 

· LOD 350

مدل المنت به شکل گرافیکی در مدل و به حالت سیستمی خواص شی و یا مونتاژ از لحاظ کمیت، شکل، اندازه، جهت گیری و همینطور رابط‌ها و بواسطه سیستم‌های ساختمانی دیگر به نمایش درمی‌آید. اطلاعاتی که غیر گرافیکی هستند نیز به مدل المنت متصل خواهند شد.

· LOD 400

مدل المنت به شکل گرافیکی در مدل و بصورت یک سیستم خاص شیء و یا مونتاژ به لحاظ اندازه، مکان، شکل، کمیت و همینطور جهت‌گیری، با جزئیات مونتاژ ساخت و اطلاعات نصب به نمایش در می‌آید. اطلاعاتی که غیرگرافیکی هستند نیز ممکن است که به مدل المنت ضمیمه شوند.

· LOD 500

مدل المنت به لحاظ شکل، محل، اندازه، مقدار و همینطور جهت‌گیری، یک نمایش کاملا تایید شده، درست و یا حتی ساخته شده خواهد بود. اطلاعات غیرگرافیکی نیز ممکن است در ادامه به مدل المنت‌ها ضمیمه شوند. برای مثال یک بیس پلیت ستون سازه‌ای شامل موارد زیر خواهد بود:

1. LOD 100: شکل اصلی و کلی
2. LOD 200: اطلاعات تقریبی شکل، اندازه و موقعیت
3. بیس پلیت LOD 300: شکل، مکان و اندازه بصورت خاص
4. LOD 350: مدل اصلی و واقعی بصورت شکل، مکان، بیس پلیت
5. LOD 400: اطلاعات LOD 350 در کنار جزئیات مدل، جزئیات نصب، اطلاعات مونتاژ

چند نکته مهم در LOD ها

بطور کلی هیچ هماهنگی دقیقی در میان طراحی و مراحل مختلف پروسه یک طراحی وجود ندارد. سیستم‌های ساختمانی از طریق فرایند طراحی با سرعتی کاملاً متفاوت توسعه می‌یابند. بعنوان مثال طراحی کردن یک سیستم سازه‌ای قبل از طراحی و ساخت و ساز داخلی بطور معمول خیلی خوب پیش می‌رود. یا حتی در مرحله تکمیل شدن فاز طراحی مدل، بسیاری از عناصر در الگوی LOD ۱۰۰ یا LOD ۲۰۰ را شامل می‌شود. حتی ممکن است اِل اُ دی های دیگر را نیز در بر بگیرد.

درحالت‌های مشابه، چنین مواردی بعنوان LOD xxx وجود نخواهد داشت. همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم مدل‌ پروژه‌ها در هر مرحله تحویل کار، عناصر و انجمن هایی را شامل می‌شوند که در سطوح مختلف قابل توسعه هستند. مثلاً در انتهای مرحله طراحی کردن شماتیک نیاز به مدل اِل اُ دی ۲۰۰ چندان منطقی بنظر نمی‌رسد. درعین‌حال طراحی کردن شماتیک یک مدل طراحی، براحتی می‌تواند شامل عناصر مدل مورد نظر شده و در سطوح متعدد و مختلفی توسعه پیدا کند. این همان بیم مفاهیم است که راهنمای کاملی را برای طراحان و سازندگان ارائه می‌کند.

سخن پایانی

زمانی که شما در حال کار کردن و ارائه تخصصی یک پروژه و مدل خاص هستید یک نکته کلیدی برای موفقیت وجود دارد. این نکته آن است که شما براحتی می‌توانید هر المان را در محل دقیق خود تعریف کنید و قرار دهید. اما اگر لازم باشد که مدل خود را به نرم افزارهای دیگری منتقل کنید این امکان وجود دارد که هماهنگی‌های لازم نیز بوجود نیایند و سعی کنبد اطلاعات خود را در سیستم بیم به روز و کامل کنید که برای این فرآیند ما مقاله BIM چیست را تهیه کردیم تا بتوانید به آن مراجعه کنید.

هر مدل به صورت مخصوص به خود براساس یک مبدا تعریف شده که در یک صفحه سه بعدی قرار می‌گیرد. بعبارتی هماهنگی کل پروژه منوط به هماهنگی کامل بین اجزای داخلی پروژه است. برای پیشبرد اهداف، مختصات را در یک مدل هماهنگ استفاده می‌کنند که مجموعه‌ای از اطلاعات مختلف در آن به اشتراک گذاشته شده است. در ادامه این مختصات ممکن است متفاوت یا یکسان باشند که به روش و نوع خروجی مولفه‌ها بستگی خواهد داشت.